NPV là một chỉ số, thước đo về mức độ thành công, hiệu quả của dự án dựa trên các số liệu ước tính. Đối với những ai đang có ý định đầu tư hay kinh doanh cũng cần phải biết về cách xác định NPV này. Chỉ số NPV được dùng để tính toán giá trị thuần trông qua việc phân tích hiệu quả của dòng tiền. Để nắm được một cách cụ thể hơn chúng ta sẽ đi vào cách xác định và ý nghĩa mà NPV thể hiện qua con số.
1. NPV là gì?
NPV là chỉ số dùng để tính toán giá trị ròng với tên gọi là Net Present Value. NPV xem xét một cách cụ thể giá trị dòng tiền đối với một kế hoạch kinh doanh khi đưa nó về cùng một thời điểm. NPV được sử dụng nhiều trong quá trình cân nhắc tính hiệu quả của dự án.
NPV được xác định tại một thời điểm thông qua công thức đơn giản sau:
NPV = giá trị dòng tiền thu vào tại thời điểm hiện tại – giá trị những khoảng tiền ra của dòng tiền cùng thời điểm.
Trong thực tế, dòng tiền không hề biến động theo ý muốn và có sự khác nhau. Vì vậy mà NPV sẽ được xác định như sau:
Đây là một chỉ số được ứng dụng khá nhiều trong quá trình phân tích, đánh giá sự hiệu quả của một dự án khi triển khai. Hay nói cách khác NPV biểu diễn sự chênh lệch giữa dòng tiền vào và dòng tiền ra của dự án được tính tại một thời điểm. Toàn bộ những giá trị dòng tiền trong phương pháp phân tích này đều sẽ được đưa về cùng một mốc thời gian nhằm loại bỏ đi các yếu tố như lạm phát, thất nghiệp….
2. NPV thể hiện được điều gì khi tính toán?
Không phải tự nhiên mà các nhà phân tích chỉ số NPV, bởi nó mang lại hiệu quả ở mức nhất định khi các giá trị tính toán được sẽ biểu diễn mức độ hiệu quả của dự án. Cụ thể:
NPV > 0, cho thấy dòng tiền của dự án sau khi tính toán ở mức dương, dự án có thể thu về lợi nhuận khi triển khai. Nhà đầu tư có thể tiến hành triển khai, bắt đầu dự án.
NPV < 0, cho thấy kết quả sau khi tính toán dòng tiền đã âm có nghĩa doanh thu của nó không lớn hơn chi phí. Điều này đồng nghĩa dự án có thể sẽ bị thua lỗ và không tạo ra được thu nhập trên giá trị sổ sách. Trong trường hợp này có thể cần phải xem xét đến nhiều yếu tố khác hoặc quyết định không thực hiện dự án.
NPV = 0, cho thấy kế hoạch này nếu thực hiện sẽ đạt mức hòa vốn không thua lỗ cũng chưa tạo ra được lợi nhuận như mong muốn.
Thông quá những giá trị mà NPV thể hiện được cho thấy được các ý nghĩa trong quá trình tính toán và phân tích chỉ số hiệu quả dự án. Nếu NPV đạt giá trị dương càng lớn có nghĩa dự án càng có nhiều cơ hội
3. NPV có những ưu điểm gì trong phân tích?
NPV được sử dụng một cách rộng rãi trong giới đầu tư khi họ tiến hành phân tích mức độ hiệu quả khi doanh nghiệp hoạt động. Bởi chỉ số NPV hầu như đánh giá được rất nhiều các khía cạnh của vấn đề. Bên cạnh đó NPV còn có những ưu điểm sử dụng như:
3.1 Dễ dàng áp dụng
Chỉ số đánh giá NPV trong thực tế rất dễ dùng khi đã xác định được các dòng tiền của một dự án. Vì vậy, yếu tố then chốt để sử dụng chính xác và hiệu quả đó là làm sao để xác định dòng tiền một cách gần đúng nhất.
3.2 Dễ so sánh
Người phân tích dễ dàng đưa ra những so sánh dựa vào các giá trị mà NPV mang lại. Nếu hai doanh nghiệp hoạt động trên các lĩnh vực khác nhau. Nhà đầu tư sẽ khá khó để so sánh nếu chỉ dựa trên các yếu tố lãi suất, doanh thu, chi phí… Nhưng NPV thì lại có thể được dùng để so sánh mức độ hiệu quả của dự án. Việc làm còn lại sau khi tính được NPV đó là lựa chọn dự án có sự hiệu quả hơn.
Sau khi đã phân tích nhưng các dự án đều mang lại giá trị không tốt, bạn có thể cân nhắc không đầu tư và đưa ra một kế hoạch mới hơn và bắt đầu phân tích lại.
3.3 Dễ dàng tùy chỉnh
Đây là điểm thể hiện được tính linh hoạt của phương pháp tính này bởi một dự án sẽ có mức độ tài chính khác nhau và tính rủi ro cũng vậy. Người phân tích có thể bổ sung được yếu tố rủi ro bằng cách đưa một tỷ lệ chiết khấu nào đó vào công thức để tiến hành đánh giá.
4. NPV tồn tại những mặt hạn chế nào?
Không một phương pháp phân tích nào hoàn hảo. Đối với mỗi trường hợp những công thức sẽ có lợi thế tính toán riêng. NPV cũng thế, những điểm tồn tại mà nó còn mắc phải đó là chưa đề cập đến những dự án lớn, quy mô dự án, chi phí cơ hội hay chính bản thân nó cũng khó để tính chính xác một cách tuyệt đối. Cụ thể:
4.1 NPV khó mang lại kết quả chính xác
Việc tính NPV được thể hiện thông qua những con số ước lượng trong tương lai và đưa về cùng một thời điểm. Vì thế những số liệu có được hoàn toàn không chính xác khi nó rất khó để xác định bởi những yếu tố tác động trong tương lai là không thể đoán trước được. Điều này làm cho NPV mang lại một kết quả ở mức tương đối.
4.2 NPV chưa đề cập đến chi phí cơ hội
Trong trường hợp nhà đầu tư có nhiều dự án trong cùng một khoảng thời gian NPV có thể tính toán và cân nhắc xem dự án nào mang lại hiệu quả. Thế nhưng, chi phí cơ hội của dự án lại không đề cập đến. Cụ thể đó là việc bạn phải đánh đổi các cơ hội khác để dồn nguồn lực vào việc thực hiện dự án mà NPV cho là hiệu quả và chưa biết được cơ hội mới trong tương lai có mang lại kết quả tốt hơn hay không.
4.3 NPV không bao quát được dự án
Chỉ số NPV chưa thể nói đến một cách tổng quan theo nhiều khía cạnh của một kế hoạch đầu tư hay kinh doanh như những tác động của xã hội đến dự án và ngược lại. Vì thế để trở nên hiệu quả và hoàn hảo hơn các nhà phân tích còn quan tâm đến một chỉ số đánh giá khác đó là IRR…
4.4 Quy mô dự án
NPV có một khuyết điểm nữa đó là chưa đề cập đến quy mô của một kế hoạch. Rõ ràng nhất có thể nhận ra đó là khi 2 dự án với mức đầu tư khác nhau là 10 tỷ và 5 tỷ đồng nhưng mức NPV mang lại của hai dự án chỉ nằm ở mức 2,5 và 2 tỷ đồng. Nếu xét trên NPV thì kết quả có phần nghiên về dự án 10 tỷ đồng với NPV 2,5 tỷ hơn. Trong khi xét về hiệu quả thì NPV của dự án còn lại có phần tốt hơn.
Chính vì thế bản thân người phân tích muốn sử dụng hiệu quả cách phân tích NPV cần phải áp dụng những chỉ số đánh giá tài chính khác như IRR, các chỉ số, yếu tố khác mà hai cách phân tích này chưa đề cập.
5. Tổng kết
NPV là một phương tiện tốt mà hiện tại vẫn được sử dụng để phân tích kế hoạch đầu tư và kinh doanh. Mặc dù tồn tại những điểm chưa hoàn thiện nhưng để khắc phục được nó bản thân người phân tích cần phối hợp với những chỉ số đánh giá khác. Việc phân tich NPV đóng vai trò không thể thiếu đối với bất kỳ quá trình phân tích những dự án nào trong thực tế.
