SDR là gì? Dựa vào những điều khoản hiệp định thì quỹ tiền tệ quốc gia sở hữu thẩm quyền phát hành rút vốn đặc biệt hay SDR. Được ghi ra vào năm 1969, SDR được xem là nguồn tài sản dự phòng có tính quốc tế và có nhiệm vụ như là đơn vị đo lường và là cách thức chi trả giữa những thành viên trong quỹ, của chính quỹ cùng người nắm giữ quy định khác. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về SDR là gì cũng như điều kiện, cách phân phối và chi phí liên quan.
1. Khái niệm SDR là gì?
SDR là gì? Đây là quyền rút vốn đặc biệt, là tài sản dự phòng quốc tế sở hữu mức lãi được quỹ tiền tệ IMF hình thành trong năm 1969 nhằm thêm vào cho những tài sản dự phòng như vàng, ngoại tệ của những quốc gia thành viên. ĐỊnh giá đồng tiền này dựa vào rổ tài chính quốc tế.
SDR không được xem như một dạng tiền tệ cũng không phải là một dạng yêu cầu bắt buộc với quỹ tiền tệ này, tuy nhiên SDR có thể chuyển đổi sử dụng tự do ở những thành viên IMF. Giá trị của SDR là gì? Nó được IMF thay đổi mỗi ngày, ở cơ sở tỷ lệ cố định của những đơn vị tài chính ở giỏ SDR và tỷ giá hối đoái ở thị trường mỗi ngày giữa những đơn vị tài chính có ở giỏ SDR.
SDR chỉ được chia ra cho những thành viên IMF chấp nhận gia nhập vào SDR và ngày nay toàn bộ những thành viên trong quỹ tài chính có 190 quốc gia đều là thành viên trong việc này. SDR có khả năng được sở hữu và dùng bởi nhiều nước thành viên, IMF cùng một vài tổ chức chính thức tuy nhiên không thể được sở hữu bởi những doanh nghiệp hay cá nhân.
Trạng thái sở hữu SDR là gì? Đây được xem như là tài sản dự phòng bắt buộc từ những cam đoan của những nước thành viên ở việc sở hữu và chuyển đổi những SDR và đồng ý giá trị của những SDR dựa vào quyết định đến từ IMF. SDR có nhiệm vụ như là một đơn vị tài khoản của quỹ và một vài doanh nghiệp quốc tế. Vì vậy mà những nhiệm vụ tài chính cũng được đo lường qua SDR.
Theo thông tin từ quỹ tiền tệ, những quốc gia thành viên của quỹ có khoảng 15 tổ chức có khả năng sở hữu SDR theo yêu cầu gồm có: 4 ngân hàng trung ương quy mô lớn là Châu Âu, Quốc gia Trung Phi, Những quốc gia Tây Phi về miền Đông Caribe), 3 doanh nghiệp tài chính liên chính phủ (ngân hàng thanh toán, quỹ dự phòng của Mỹ Latinh, quỹ Tiền tệ Ả Rập.
2. Điều kiện và cách thức phân bổ SDR là gì?
Dựa vào quy định ở điều mười 8 của quỹ tài chính, phân chia SDR là một cahcs thức đơn giản nhằm gia tăng quỹ dự phòng quốc tế với những quốc gia hội viên của quỹ IMF xem xét thực hiện để đáp ứng nhu cầu bổ sung ở thời gian dài toàn thế giới nhằm có được những mục đích ổn định ở hệ thống tài chính ở toàn thế giới, bên cạnh đó giảm thiểu áp lực lạm phát.
Cách phân bổ SDR là gì? Nguồn phân chia này không đi kèm theo yêu cầu chính sách, do đó mà rất phù hợp khi có khủng hoảng ở hệ thống. Dựa vào yêu cầu ở quỹ tài chính thì có toàn quyền rút lại SDR chia ra một cách vô điều kiện khi họ thấy cần, tuy là trước nay IMF chưa lúc nào rút về số SDR được phân chia này, điều đó mang nghĩa là số lượng được phân chia chỉ mang yếu tố tạm thời, khó xác định là mãi mãi.
Khoản SDR khi được chia sẻ thể hiện ở tài khoản SDR của các quốc gia thành viên ở IMF. Nếu dùng khoản SDR phân chia, nước thành viên cần thanh toán phí dùng SDR đo lường dựa vào lãi suất SDR thả nổi được công bố mỗi tuần ở trang web IMF (hiện đang ở ngưỡng là 0,05%/năm, tuy nhiên ở lịch sử có thời điểm là 3,8%/năm). khi được phân chia SDR thì quốc gia hội viên không tốn thêm phí và có thể dùng SDR với bất cứ một mục đích nào, trong đó gồm có việc thanh toán nợ vay hoặc gia tăng vốn ở IMF.
Vì vậy mà SDR có thể được xem như là một cách thức nhằm hỗ trợ kịp lúc cho những nước có nhu cầu cần thiết. Phân chia SDR được chia cho những quốc gia thành viên thích ứng cùng cổ phần có hạn ngạch trong quỹ, tầm 42,2% thích ứng cùng thị phần ở thị trường mới nổi cùng những nền kinh tế phát triển, trong số này có 3,2% thích ứng cùng những quốc gia có thu nhập thấp.
Qua việc hỗ trợ bình ổn thị trường mới nổi cùng những quốc gia có doanh số nhỏ, phân chia SRD có khả năng hỗ trợ giảm đi những rủi ro về tình hình kinh tế, xã hội,làm giảm đi sự tác động lan tỏa, gia tăng tính ổn định trong nền tảng tài chính quốc tế và hỗ trợ cho sự hồi phục toàn cầu dựa vào hướng phát triển bền vững và linh động.
Cách phân chia SDR là gì? được quản lý khoảng 5 năm/lần, nhưng việc phân chia SDR chỉ có thể được quyết định phụ thuộc vào tình hình thực tế. CỤ thể thì đợt đầu là từ 1970 đến 1972 có giá 9,3 tỷ SDR, đợt 2 là từ 1979 đến 1981 có giá 12,1 tỷ SDR và đợt 3 ở năm 2009 là 161,2 tỷ SDR, là lúc phân phổ nhiều nhất. Ở năm 2009, bên cạnh việc phân bổ chung thì IMF cũng tiến hành thêm việc phân bổ đặc biệt một lần giá trị 21,5 tỷ SDR dành cho những thành viên tham gia tổ chức sau năm 1981 chưa nhận phân bổ bao giờ.
Việt Nam gia nhập IMF từ khoảng 1956 và dưới thời chính quyền Sài Gòn lúc bấy giờ do đó được chia SDR ở 3 đợt phân chia tổng thể đó. Toàn bộ số SDR của nước ta được chia đến hiện tại là 314,792,001 SDR.
3. Chi phí liên quan đến việc nhận phân bổ và sử dụng phân bổ SDR là gì?
Với những quốc gia thành viên của quỹ thì việc nhận SDR từ quỹ là không mất phí. Từ việc gia tăng sự phân chia SDR của IMF thì nhũng quốc gia thành viên có được mức tăng thích ứng với việc sở hữu SDR. Việc SDR sẽ thanh toán lãi với những khoản nắm giữ SDR của từng thành viên là tính những mức phí phân chia SDR của từng thành viên cùng một tỷ lệ.
Vì vậy mà việc phân chia này là không mất phí với toàn bộ những nước thành viên do khoản phí và lãi sẽ là 0 nếu những nước thành viên không dùng phân bổ SDR. Những nước của quỹ cần thanh toán một số tiền mỗi năm khá ít nhằm phục vụ cho khoản phí hoạt động cho quỹ, mức phí ngày nay khoảng 0,001% ở việc phân chia tích luỹ cho từng nước thành viên.
Việc dùng SDR không được xem là miễn phí. Việc dùng này diễn ra khi mà một nước giảm đi tỷ lệ sở hữu SDR so với mức phân bổ SDR tích luỹ. Những nước dùng SDR cần phải chịu một mức phí dựa vào phần chênh lệch giữa phần phân bổ SDR tích luỹ cùng khoản tiền SDR mà họ sở hữu. Mức lãi suất của SDR được đo lường đến tháng 7 năm 2021 là tầm 0,05%. Những thành viên có được SDR, dựa vào một giao dịch tự nguyện hay có thể theo yêu cầu, cần phải đưa ra phần ngoại hối nhằm giao dịch, thay cho hiệu quả tài sản dự phòng qua tài sản dự phòng.
Lời kết
Và đó là những thông tin về khái niệm SDR là gì cũng như điều kiện và cách thức phân phối mà nhà đầu tư cần quan tâm. Đây là một trong số các khái niệm thường thấy ở thị trường tài chính mà nhà đầu tư có thể tìm hiểu.
