Tài chính đã xuất hiện ở xã hội con người từ rất lâu, từ khi chúng ta tạo ra giá trị và bắt đầu đổi giá trị lấy đồng tiền và dùng tiền đổi giá trị. Càng ngày thì tài chính càng được mở rộng, phát triển, cải tiến và dần hình thành những hệ thống tài chính ở các vị trí địa lý toàn thế giới. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về hệ thống này là gì, cấu trúc, đặc trưng và hệ thống ở thị trường Việt Nam thế nào.
1. Hệ thống tài chính là gì?
Khái niệm này dịch sang tiếng Anh được gọi là financial system, hệ thống này là các bên thứ 3 tài chính như bảo hiểm, ngân hàng,… cùng thị trường tài chính như cổ phiếu, trái phiếu mà ở đây người ta giao dịch nhiều những sản phẩm tài chính riêng biệt.
Những sản phẩm này có thể là tiền gửi, trái phiếu chính phủ, cổ phiếu,… có dính líu đến việc gửi tiền, vay vốn hay cho vay vốn.
Những trung gian tài chính cùng thị trường tài chính có nhiệm vụ quan trọng ở nền kinh tế dưới tư cách là bên trung gian ở quy trình chuyển đổi những tài khoản tiết kiệm cùng nguồn vốn đến người cần vốn. Một trong số các vai trò cơ bản của họ đó là phân phối những yêu cầu riêng biệt ở bên tiết kiệm và người đầu tư, từ đây hình thành mức tiết kiệm cùng đầu tư nhiều hơn ở tình huống chúng không xuất hiện.
Tổng quan thì người cần tiết kiệm khi muốn bỏ vốn của họ ở các nơi có rủi ro thấp, bảo đảm an toàn và nhanh chóng chuyển thành tiền mặt nghĩa là dễ dàng sử dụng tiền của họ. Những định chế tài chính hỗ trợ cân đối các yêu cầu này dựa theo 3 phương pháp chủ yếu:
Hấp dẫn những khoản tiền gửi nhỏ ở nhiều người, từ đây có thể dành dụm được một số tiền lớn nhằm hỗ trợ các dự án đầu tư.
Sở hữu cấu trúc tài sản đa dạng và cho mượn nợ với nhiều lý do riêng biệt nhằm nhận được giá trị quy mô cao, mức sinh lời cao mà vẫn có thể giảm thiểu rủi ro.
Liên kết nguồn lực của các bên tiết kiệm nhằm đưa ra mức vốn ngắn lẫn dài hạn với những nhà đầu tư.
2. Đặc trưng
Hệ thống tài chính được chia ra thành hai bộ phận chủ yếu đó là thị trường tài chính cùng trung gian tài chính.
Ở thị trường tài chính, bên có tiết kiệm có khả năng đưa ra mức vốn trực tiếp đến các bên cần phải vay vốn.
Giả sử như khi xét ở thị trường chứng khoán. Tổng công ty dầu khí Việt Nam có thể bán ra trái phiếu với các nhà đầu tư nhằm tài trợ thêm cho nhà máy lọc dầu và những cá nhân, đối tượng có thể dùng khoản tiền dành dụm để mua lại khoản trái phiếu này.
Phương thức này còn hay được gọi là tài chính trực tiếp. Đàu tư vào cổ phiếu cũng là một hình thức của phương thức này.
3. Trung gian tài chính
Điển hình như ngân hàng hay những quỹ tương hỗ quỹ tín dụng, những bên trung gian tài chính này sẽ có nhiệm vụ liên kết giữa người có tiền tiết kiệm và các bên cần phải vay tiền. Nhưng sự gắn kết ở đây sẽ gián tiếp từ những bên trung gian tài chính.
Tuy là dòng vốn cơ bản là sẽ chảy từ phía người có tiền tiết kiệm đến những cá nhân hay tổ chức cần vay vốn, tuy nhiên ở danh nghĩa bên vay tiền thì sẽ là những bên trung gian tài chính chứ không phải những công ty cần phải vay vốn và bên cho công ty vay cũng là những trung gian tài chính mà không phải bạn.
4. Cấu trúc hệ thống tài chính
Cấu trúc hệ thống tài chính Việt Nam sẽ gồm có những nguồn vốn cùng những yếu tố để dẫn nguồn vốn như tài chính công ty, đầu tư tài chính, ngân sách chính phủ hoặc các bên thứ 3 về tài chính, lĩnh vực đối ngoại, mảng tài chính dân cư hay tổ chức xã hội.
Những nguồn vốn này sẽ là yếu tố mà tại đây các dòng tiền được hình thành, bên cạnh đó còn là nơi hấp dẫn ngược lại nguồn tiền, nhưng ở những mức độ và phạm vi riêng biệt. Ở hoạt động của nền kinh tế thì những nguồn vốn này sẽ có sự gắn kết khá chặt chẽ từ các mối quan hệ nào đó.
5. Ngân sách Nhà nước
Ngân sách nhà nước luôn giữ một nhiệm vụ và các tính năng chính phủ, ngoài ra đây là cách thức vật chất nhằm thực hiện những nhiệm vụ và vai trò trong cơ cấu nhà nước. Ở bối cảnh của nền kinh tế thị trường, ngân sách nhà nước có nhiệm vụ quan trọng ở việc phân phối vĩ mô trong nền kinh tế xã hội, đây là nhiệm vụ định hướng việc sản xuất và quản lý thị trường, ổn định giá cả và thay đổi đời sống an sinh xã hội.
Tài chính dân cư cùng những tổ chức xã hội
Đây được xem là một nguồn tài chính khá lớn nằm trong hệ thống tài chính. Vận hành tài chính ở các quốc gia mà nền kinh tế phát triển cùng những hoạt động tài chính các năm qua đã thể hiện rằng: khi có những phương pháp thích hợp thì chúng ta hoàn toàn có thể hấp dẫn được một nguồn vốn khá lớn qua các hộ gia đình nhằm thúc đẩy việc phát triển kinh tế, bên cạnh đó còn hỗ trợ một phần lớn đến việc tiến hành những chính sách định hướng cùng với chi tiêu của chính phủ.
Tài chính đối ngoại
Hệ thống tài chính trong nền kinh tế thị trường, lúc mà những sự liên kết về kinh tế đi ra khỏi quốc gia thì đây được xem là hệ thống mở cùng những mối tương quan tài chính đa quốc gia. Ở thực tiễn thì các mối tương quan này không đánh mạnh đến một nguồn vốn cụ thể mà chúng phân chia và đan xen ở những quan hệ tài chính còn lại.
Nhưng chính vì bản chất đặc trưng cùng vị trí cực kỳ quan trọng ở mối tương quan tài chính đối ngoại do đó người ta công nhận nó cho ra đời một bộ phần tài chính mang tính độc lập. Ở các nguồn vận động tài chính như hỗ trợ hay thanh toán xuất nhập khẩu,…
6. Hệ thống tài chính trong nền kinh tế thị trường hiện nay ở Việt Nam
Như đã có đề cập thì tài chính gồm có các mối tương quan xã hội có bản chất chi phối của cải xã hội dưới phương thức là giá tị tiền tệ được thể hiện qua quy trình hình thành và kiểm soát, được dùng những quỹ tài chính cụ thể. Những mối tương quan xã hội này mặc dù có bản chất giống nhau tuy nhiên có thể được tạo ra ở các trật tự hay phạm vi riêng biệt, liên kết với việc dùng những quỹ tài chính với đa dạng các mục đích khác nhau. Vì vậy mà tài chính sẽ có nhiều nhóm những quan hệ khác nhau.
Từng nhóm quan hệ tài chính thể hiện sự đặc trưng từ các đặc điểm chung. Ở những nhóm quan hệ này vừa có sự riêng biệt vừa có những mối tương quan qua lại lẫn nhau tùy theo phương thức hình thành, chi phối cùng với việc quản lý tiêu dùng hoặc tích góp những quỹ tài chính được ra đời thông qua những nhóm quan hệ xã hội này. Những nhóm quan hệ tài chính được coi là mối liên kết tài chính. Toàn bộ những mối liên kết này sẽ hình thành financial system.
Lời kết
Bài viết vừa đi qua những thông tin cơ bản về hệ thống tài chính. Tài chính là một lĩnh vực quan trọng trong đời sống ngày nay, người ta vẫn luôn đầu tư, làm ăn, kiềm lời để vận hành cho hệ thống này. Do đó khi nắm được các thông tin cơ bản thì việc bạn sử dụng nguồn tài chính sẽ khoa học hơn.
