Sử dụng các chỉ số để đánh giá về thị trường là một trong những kỹ năng cơ bản của các nhà đầu tư nếu muốn tham gia vào thị trường chứng khoán. Và một trong những chỉ số quan trọng nhất cần phải nắm được là VN-Index? Vậy VNindex là gì?
1. VN-Index là gì?
VN-Index là một chỉ số đại diện cho các mã cổ phiếu được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán HOSE. Mọi biến động của thị trường đều ảnh hưởng đến sự tăng giảm giá của mã cổ phiếu sẽ đều được thể hiện thông qua chỉ số này.
Thông qua chỉ số VN-Index, nhà đầu tư cũng như các chuyên gia kinh tế, phân tích có thể đánh giá được giá trị của vốn hóa thị trường tại thời điểm đang muốn so sánh với giá trị vốn hóa thị trường cơ sở. Từ đó có những nhận định về biến động của thị trường, ảnh hưởng từ các yếu tố cũng như xác định xu hướng giá trong tương lai.
Giá trị vốn hóa cơ sở ban đầu của VN-Index, tức sàn giao dịch HOSE được tính từ mốc 100 điểm. Và chính thức đi vào hoạt động từ ngày 28/7/2000. Đây cũng chính là ngày cơ sở để làm mốc so sánh. Nếu muốn biết sau từng đó năm hoạt động, giá trị vốn cơ sở tăng bao nhiêu lần, ta chỉ cần lấy số điểm VN-Index của ngày hôm đó so với ngày đầu tiên.
Ví dụ, ở thời điểm ngày 10/12/2021 là 1470, 71 điểm, như vậy so với thời điểm đầu tiên, vốn hóa thị trường đã tăng lên 1470 lần. Cũng đồng nghĩa với việc tổng giá trị của tất cả các cổ phiếu đang được niêm yết trên sàn đã tăng lên tới 1470 lần so với tổng giá trị của các cổ phiếu ngày đầu lên sàn giao dịch Hồ Chí Minh.
2. Tính chỉ số VN-Index như thế nào?
Muốn tính được chỉ số VN-Index, ta phải tính dựa trên chỉ số của từng mã cổ phiếu. Bởi đây là cách tính theo trọng số theo giá của thị trường. Bởi vậy, mỗi một mã cổ phiếu đều có sức ảnh hưởng và chi phối tổng chỉ số của VN-Index.
Cách tính VN-Index:
VN-Index = (Tổng giá trị thị trường các cổ phiếu niêm yết tại thời điểm hiện tại / Tổng giá trị các cổ phiếu niêm yết thời điểm cơ sở) x 100
Như đã biết thì chỉ số này có thể thay đổi một cách liên tục và thường không cố định trong khung thời gian nhất định nào đó. VN-Index có thể được tính toán và thay đổi từ các phiên giao dịch. Trong các khung giờ giao dịch thì nó cũng có thể thay đổi.
Và tất nhiên, ở thời điểm diễn ra các phiên giao dịch thì giá của các mã cổ phiếu cũng luôn thay đổi. Bởi vậy, nó cũng làm cho VN-Index thay đổi theo. Tuy nhiên, cũng dựa vào sự thay đổi đó, ta có thể tính được, so sánh được các giá trị của các phiên trước với phiên giao dịch hiện tại. Chúng có sự thay đổi, chênh lệch bao nhiêu %. Để từ đó nhà đầu tư có được các định hướng trong các chiến lược tiếp theo của mình.
Tuy nhiên, chúng ta cũng phải tính đến các trường hợp khác cũng có thể làm thay đổi chỉ số VN-Index mà không nhất thiết phải là sự thay đổi về giá của các mã cổ phiếu. Đó chính là số lượng cổ phiếu. Tổng số lượng cổ phiếu cũng có thể thay đổi ngay trong ngày và trong chính các phiên giao dịch. Cũng có thể thêm các mã cổ phiếu mới được niêm yết vào đây hoặc bỏ bớt mã cổ phiếu nào đó. Điều này cũng sẽ làm thay đổi VN-Index.
Tiếp đến, việc có thêm mã cổ phiếu hay giá của cổ phiếu tăng giảm cũng ảnh hưởng đến VN-Index. Và nó tạo ra sự không liên tục khi tính chỉ số VN-Index. Bởi vậy, nếu muốn kết quả chính xác hơn, chỉ số VN-Index có được tính khách quan hơn thì mẫu số, hay số chia trong cách tính trên cũng phải thay đổi một cách linh hoạt và điều chỉnh phù hợp để làm sao tạo ra được sự liên tục nhất có thể.
3. Ý nghĩa của chỉ số VN-Index
Không phải tự nhiên mà chỉ số VN-Index được ra đời. VN-Index mang rất nhiều ý nghĩa với cả các nhà đầu tư cũng như những người nghiên cứu về thị trường. Hơn nữa, cũng phải hiểu được một cách chính xác và toàn diện thì nhà đầu tư mới có thể nắm bắt và sử dụng VN-Index một cách hiệu quả được.
3.1 Tâm lý nhà đầu tư thông qua VN-Index
Thông qua cách tính của VN-Index, chúng ta đã nhận xét được rằng, chỉ số VN-Index chịu ảnh hưởng và tác động bởi sự biến động, tăng giảm về giá cả của các loại cổ phiếu. Mà giá của cổ phiếu không phải tự nhiên mà tăng. Nó sẽ chịu ảnh hưởng và quyết định bởi các quy luật cung cầu, tự nhiên có trong thị trường.
Như vậy, quy luật cung cầu này chính là chỉ số phản ánh một cách rõ ràng và chân thực nhất tâm lý của nhà đầu tư đang như thế nào. Họ nhiệt tình hay không mặn mà với thị trường cổ phiếu. Nếu có thái độ tích cực, tất nhiên, giá cổ phiếu thường sẽ cao hơn. Và ngược lại, khi các nhà đầu tư đổ xô đi bán tháo thì chắc chắn là giá của các mã cổ phiếu sẽ bị giảm xuống.
Lúc này, nhà đầu tư đang bắt đầu cảm thấy bi quan hơn vào thị trường tài chính nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng.
3.2 Sự tăng trưởng kinh tế phản ánh qua VN-Index
Thông qua chỉ số VN-Index, chúng ta có thể nhận được biết được sự phát triển của nền kinh tế nhanh hay chậm, âm hay dương. Trong đó, tất cả các cá nhân, tổ chức hay các yếu tố cấu thành nên một nền thị trường kinh tế đều có sự chuyển động và tác động đến sự phát triển chung của nền kinh tế.
Một doanh nghiệp làm ăn phát triển, doanh thu, lợi nhuận tốt, tạo công ăn việc làm cho nhiều người lao động. Họ thúc đẩy và tạo ra việc làm. Từ đó, tạo điều kiện để phát triển nền kinh tế. Khi mà người lao động có của ăn, của để, họ không còn cất tiền ở trong két như trước. Thay vào đó, nhà đầu tư nghĩ đến các dự án đầu tư, tích lũy để sinh lời.
Và đây cũng là lúc mà nhà đầu tư tìm đến thị trường tài chính, cụ thể là thị trường chứng khoán. Vậy là nó sẽ tạo điều kiện để thị trường này phát triển và VN-Index cũng phát triển.
Khi mà nền kinh tế đã phát triển một cách bền vững và ổn định, thì đồng nghĩa với việc VN-Index cũng phát triển theo.
3.3 VN-Index phản ánh sự dịch chuyển của nền kinh tế
Chính là sự dịch chuyển trong cơ cấu hoạt động của nền kinh tế. Thông qua chỉ số VN-Index, nhà đầu tư có thể nhận biết được thị trường đang nghiên về xu hướng phát triển nào. Người dân đang bắt đầu chuyển dịch sang nền kinh tế thị trường, ưu tiên cho phát triển công nghệ trong tương lai hay không?
3.4 VN-Index phản ánh hiệu suất của thị trường chứng khoán
Theo như cách tính của chỉ số VN-Index thì ta biết được. VN-Index sẽ dựa trên tổng giá trị vốn hóa của các mã cổ phiếu làm cơ sở để tính.
Nhà đầu tư muốn nắm bắt được các chỉ số này thông qua VN-Index. Trong khi, giá trị vốn hóa ở thời điểm cơ sở là không thay đổi, vẫn giữ nguyên mức 100. Bởi vậy, nếu chỉ số VN-Index càng tăng có nghĩa là tổng giá trị vốn hóa của thị trường chứng khoán tại thời điểm so sánh cũng tăng. VN-Index càng lớn thì thị trường chứng khoán hoạt động càng hiệu quả. Và ngược lại.
Nếu như so sánh VN-Index của năm 2020 so với 2018 mà chỉ số VN-Index thấp hơn có nghĩa là hiệu suất năm 2020 thấp hơn so với năm 2018. VN-Index năm 2020 thấp có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau như số lượng mã cổ phiếu niêm yết giảm, giá trị cổ phiếu giảm cho dịch bệnh hoặc các nguyên nhân khác., v.v.
VN-Index có rất nhiều ý nghĩa các nhà đầu tư cũng như chuyên gia kinh tế. Họ sử dụng VN-Index để nhận định và phân tích về thị trường. Để từ đó, đưa ra các chiến lược lâu dài cho riêng mình.
