Ở lĩnh vực đầu tư chứng khoán, việc hiểu được những cách thức khớp lệnh sẽ là điều quan trọng mà những nhà đầu tư phải biết. Có khá đa dạng những cách thức khớp lệnh được dùng ở quy trình giao dịch và đầu tư. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về giá khớp lệnh là gì, những loại khớp lệnh và cách khớp lệnh trên thị trường.
1. Khớp lệnh là gì?
Khớp lệnh ở thị trường chứng khoán là hành động các thoả thuận được hoàn thành giữa bên mua và bên bán ở bảng giao dịch điện tử online. Những lệnh từ các nhà đầu tư sẽ được ghép với nhau nhằm mua bán ở ngưỡng giá thích hợp với quy tắc khớp lệnh trên thị trường.
Đây được xem là việc thỏa thuận giữa bên mua và bên bán ở cùng một ngưỡng giá và số lượng chi tiết. Toàn bộ sẽ được mua bán công khai hỗ trợ cho những nhà đầu tư quản lý dễ dàng hơn. Và ngưỡng giá sử dụng nhằm đầu tư khi đó được xem là giá khớp lệnh.
2. Các loại khớp lệnh và giá khớp lệnh chứng khoán
2.1 Khớp lệnh định kỳ
Giá khớp lệnh định kỳ được xem là phương thức đầu tư được tiến hành dựa vào cơ sở khớp lệnh mua, lệnh bán chứng khoán ở một thời điểm cụ thể, để xác định ra ngưỡng giá mà khối lượng đầu tư lớn nhất.
Tiến hành lệnh Định kỳ hay được những sàn giao dịch đầu tư chứng khoán dùng nhằm tìm ra giá mở cửa và đóng cửa, gồm có lệnh giới hạn LO và lệnh ATO hay ATC.
Cách để tính giá khớp lệnh định kỳ
Trường hợp là sở HNX
Trường hợp là sở giao dịch HNX thì dựa trên điều 8, ghi rõ ở khoản 653/QĐ-SGDHN có những nguyên tắc về giá khớp lệnh định kỳ như sau:
Là ngưỡng giá thực hiện mà ở đó khối lượng mua bán ở mức cao nhất và toàn bộ những lệnh mua sở hữu ngưỡng giá lớn hơn, lệnh bán có ngưỡng giá nhỏ hơn được xem là thực hiện hết.
Tình huống có khá nhiều mức giá khớp lệnh điểm a thì ngưỡng giá được chọn để tiến hành là ngưỡng giá mà khi đó lệnh ở một bên cần được tiến hành toàn bộ, những lệnh ở các bên đối ứng được tiến hành một phần hay toàn bộ.
Ở tình huống có nhiều ngưỡng giá đáp ứng được điểm b thì mức giá được xác định là giá trùng hay gần với ngưỡng giá khớp lệnh gần nhất dựa trên cách thức khớp.
Ở tình huống không có ngưỡng giá nào đáp ứng được điểm b, ngưỡng giá được xác định là giá đáp ứng được điểm a và trùng hay gần với giá tiến hành gần nhất dựa trên cách thức khớp lệnh.
Trường hợp là sở HSX
Ở trường hợp là sở giao dịch của thành phố HCM thì dựa vào khoản 1, điều 6 trong 341/QĐ-SGDHCM đưa ra nguyên tắc tìm được giá khớp lệnh định kỳ như sau:
Là ngưỡng giá tiến hành mà ở đó khối lượng giao dịch là lớn nhất.
Khi mà có khá nhiều ngưỡng giá có được khối lượng đầu tư cao nhất thì ngưỡng giá trùng hay gần với giá tiến hành ở đợt khớp lệnh gần nhất được xác định
2.2 Khớp lệnh liên tục
Khớp lệnh liên tục là cách thức tiến hành các giao dịch dựa vào cơ sở khớp lệnh giao dịch mua bán ngay khi nhập vào trong hệ thống mua bán, gồm có lệnh giới hạn LO và lệnh thị trường MP.
2.3 Lệnh giới hạn (LO)
LO hay lệnh giới hạn là lệnh mua bán chứng khoán ở một mức giá được chọn ra từ một mức giá cụ thể. Lệnh giới hạn được tiến hành kể từ thời điểm lệnh được điền vào hệ thống mua bán đến lúc lệnh bị huỷ hay kết thúc ngày giao dịch.
Lệnh LO được sử dụng với những cổ phiếu được niêm yết ở 3 sàn gồm có HOSE, UPCOM và HNX và có thể dùng ở những phiên mua bán còn lại. Hiệu lực của lệnh LO được áp dụng từ khi lệnh nhập vào bên trong hệ thống đầu tư đến khi huỷ lệnh.
2.4 Đặt lệnh ATO
Lệnh ATO là cách viết ngắn gọn của “At the opening” được dịch ra tiếng Việt là lệnh giao dịch ở ngưỡng giá mở cửa. Lệnh ATO này hay được sử dụng ở Phiên định kỳ mở cửa ở sàn HNX trong khung giờ khoảng 9h đến 9h15 mỗi ngày. Lệnh ATO được sở đầu tư Hồ Chí Minh ở khoản 3 điều 14 đưa ra quyết định 341/QĐ-SGDHCM như sau:
Lệnh giao dịch ở ngưỡng giá khớp lệnh tìm ra giá mở cửa ( ghi tắt là ATO):
Là lệnh đặt mua hay bán ra chứng khoán tại ngưỡng giá mở cửa.
Khối lượng ở lệnh ATO phía người mua (hay bên bán được cộng ở khối lượng ở bên mua hay bên bán ở mỗi ngưỡng giá đặt lệnh nhằm xác định khối lượng mua bán ở mỗi ngưỡng giá khi so với khớp lệnh định kỳ.
Đợt khớp lệnh định kỳ sẽ xác định được ngưỡng giá mở cửa mà không tìm được ngưỡng giá khớp lệnh nếu mà ở sổ lệnh chỉ có ATO.
Lệnh ATO khi nhập vào bên trong hệ thống trong thời điểm khớp lệnh định ky nhằm tìm được ngưỡng giá mở cửa. Sau khi mà đã tìm ra mức giá mở cửa, lệnh không được tiến hành hay phần còn lại ở lệnh không được tiến hành sẽ bị huỷ tự động.
2.5 ATC
Lệnh ATC (lúc đóng) là lệnh giao dịch chứng khoán khi giá đóng cửa. Lệnh ATC có mức độ ưu tiên cao hơn lệnh gioiws hạn nếu khớp lệnh.
Lệnh ATC nhập vào bên trong hệ thống mua bán ở thời gian khớp lệnh định kỳ nhằm tìm ra được mức giá đóng cửa và tự động bị huỷ sau một thời gian cụ thể tìm ra giá đóng cửa khi mà lệnh không được tiến hành hay tiến hành không đủ.
2.6 Lệnh thị trường (MP)
Lệnh MP là lệnh mua bán chứng khoán trên thị trường mà ở đó giá là thấp nhất hay lệnh giao dịch bán chứng khoán tại ngưỡng giá mua cao nhất. Lệnh MP được dùng trong khoảng thời gian khớp lệnh liên tiếp. Ngày nay, lệnh MP vẫn chưa được sử dụng ở thị trường đầu tư chứng khoán.
Khi mà khối lượng lệnh ở lệnh MP chưa được lấp đầy thì lệnh này được xem là lệnh mua ở ngưỡng giá bán lớn hay lệnh bán tại ngưỡng giá mua nhỏ hay tiếp theo có ở thị trường.
Khi mà khối lượng đặt hàng ở lệnh MP còn đó và không được lấp đầy nữa thì lệnh MP được quy đổi thành lệnh giới hạn giao dịch giới hạn mua tại ngưỡng giá lớn hơn mức giá mua bán cuối cùng trước đó hay lệnh mua bán ở ngưỡng giá thấp hơn một bước so với mức giá đầu tư cuối cùng.
3. Cách khớp lệnh chứng khoán
Ở mỗi phiên đầu tư, giá mua bán ở mỗi loại chứng khoán được tạo ra sau khi mà giá khớp lệnh nhập vào hệ thống dựa trên thứ tự quy tắc ưu tiên như sau:
Ưu tiên giá: lệnh mua ở ngưỡng giá lớn hơn được tiến hành trước. Lệnh bán ở ngưỡng giá nhỏ hơn được tiến hành trước.
Ưu tiên về thời gian: ở tình huống mà nếu lệnh giao dịch có ngưỡng giá tương tự nhau thì lệnh nhập trong hệ thống đầu tư trước được thực hiện ưu tiên hơn.
Ưu tiên khối lượng: khi mà giá cả và thời gian tương tự nhau thì đơn hàng sở hữu khối lượng cao hơn được ưu tiên tiến hành trước. Giá mua bán được xem là dựa vào những quy tắc sau:
Là mức giá mà khối lượng mua bán cao nhất và có thể tiến hành.
Khi mà có nhiều ngưỡng giá đáp ứng được khối lượng mua bán tốt nhất thì chọn mức giá với giá tham chiếu.
Lời kết
Và đó là những thông tin về giá khớp lệnh cũng như những loại khớp lệnh mà bạn cần quan tâm. Trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán đây là một trong những khái niệm cơ bản và quan trọng mà những nhà đầu tư cần quan tâm khi giao dịch chứng khoán.
