Không những thị trường tiền ảo, ngoại hối mới thu hút những nhà đầu tư quốc tế, những nguồn vốn ở nhiều quốc gia. Thị trường chứng khoán phái sinh quốc tế cũng là loại hình nhận được nhiều sự quan tâm của đông đảo giới đầu tư trong nước. Hàng năm đã có những số liệu thống kê cho thấy mức độ giao dịch chứng khoán phái sinh tập trung số lượng lớn tại hai khu vực đó là Bắc Mỹ và châu Á Thái Bình Dương. Vậy chứng khoán phái sinh quốc tế có những đặc điểm gì?
1. Chứng khoán phái sinh quốc tế là gì?
Chứng khoán phái sinh quốc tế là một loại hình hợp đồng tài chính được ký kết để xác nhận quyền và nghĩa vụ của những chủ thể đối với khoản thanh toán. Giá trị của hợp đồng sẽ được căn cứ vào những loại tài sản cơ sở như dầu mỏ, vàng, cổ phiếu, hàng hóa…
Mức giá của những loại hình tài sản cơ sở trong tương lai sẽ được xác định tại thời điểm ký kết. Các cơ sở, sàn giao dịch sẽ có niêm yết giá trị của chứng khoán phái sinh. Mặc dù là hoạt động dưới quy mô quốc tế, tuy nhiên về cơ bản thì CKPS quốc tế cũng không khác gì mấy so với hình thức nội địa. Đối với những ai tham gia giao dịch forex thi đây chính là những hình thức giao dịch CFD. Hiện tại có khá nhiều những loại sản phẩm dưới hình thức chứng khoán phái sinh và nhà đầu tư cần tìm hiểu những loại hình phù hợp để tham gia.
2. Chứng khoán phái sinh quốc tế có những loại nào?
2.1 Forwards contract
Đây là dạng hợp đồng kỳ hạn giữa hai bên với những thỏa thuận mua bán đối với một loại tài sản cơ sở nào đó trong thời điểm tương lai. Mức giá của một loại tài sản bất kỳ sẽ được xác nhận tại thời điểm ký kết thỏa thuận. Khi đến hạn đã thỏa thuận giữa hai bên hay còn gọi là đáo hạn người bán phải thực hiện quyền, nghĩa vụ bán và tương tự như đối với người mua.
2.2 Futures Contract
Đây là dạng hợp đồng tương lai của CKPS quốc tế và được niêm yết tại các thị trường giao dịch tập trung. Loại hợp đồng sẽ được những cơ sở quản lý xây dựng và có trách nghiệm quản lý, giao dịch trên thị trường, việc mua bán và thỏa thuận sẽ được thực hiện và thông qua môi giới.
Đối với quá trình giao dịch loại hợp đồng này, NDT phải thực hiện quá trình ký quỹ theo quy định chung để đảm bảo cho quá trình thanh toán sau này. Trong trường hợp mức ký quỹ thấp hơn quy định, NDT cần phải bổ sung và nó thể rút bớt một phần nếu con số này vượt quá quy định.
2.3 Option Contract
Đây là dạng hợp đồng quyền chọn giúp người mua có quyền được mua hoặc bán đối với một số các loại tài sản cơ sở với mức giá nào đó được xác định trong thời điểm tương lai. Đối với riêng loại hợp đồng này sẽ bao gồm những yếu tố cấu tạo nên hợp đồng như: Người bán quyền, người mua, chi phí mua quyền, ngày đó hạn, tài sản cơ sở…
HIện tại có 2 loại chứng khoán phái sinh hợp đồng quyền chọn, gồm:
Mỹ: Người sở hữu sẽ có thể thực hiện hợp đồng ở mọi thời điểm trước khi kết thúc thời hạn ký kết.
Châu Âu: người sở hữu hợp đồng quyền chọn chỉ có thể thực hiện được khi hợp đồng đến thời điểm hết hạn.
2.4 Swap Contract
Hợp đồng hoán đổi sẽ được thỏa thuận và ký kết giữa hai bên, cụ thể những đối tượng này sẽ trao đổi những dòng tiền họ sở hữu trong tương lai. Hiệu lực của hợp đồng này có hiệu lực tại thời điểm định giá và kết thúc khi đáo hạn.
3. Điểm tốt và hạn chế của chứng khoán phái sinh quốc tế
3.1 Điểm tốt
Đối với nhà đầu tư:
NDT có thể kiểm soát rủi ro đầu tư ở một mức an toàn.
Giúp hạn chế được sự biến động của tỷ giá. Bởi vì bản chất của nó đó là thực hiện giao dịch và chốt giá tại một mốc thời gian cụ thể trong tương lai nên sẽ không bị ảnh hưởng do sự biến động tỷ giá giúp mang về lợi nhuận sớm.
Nhà đầu tư cũng có thể đầu cơ nếu nắm bắt được các biến động giá, việc đó sẽ giúp họ có thể tạo ra lợi nhuận tốt cho bản thân.
Đối với nền kinh tế:
Giá trị của loại hình đầu tư này phụ thuộc vào những loại tài sản cơ sở chính vì thế NDT có thể xác định được mức lỗ/lãi tại thời điểm mua bán. Nhờ vậy có thể tránh đi những loại rủi ro thị trường.
Thanh khoảng tốt và có sự rõ ràng, linh hoạt.
Thu hút được NDT từ nhiều nơi trên thế giới
3.2 Cảnh báo
Hình thức đầu tư này không còn quá xa lạ đối với thị trường trong và ngoài nước. Nhà đầu tư luôn tìm đến thị trường này bởi sự hấp dẫn trong lợi nhuận. Thế nhưng những rủi ro tồn tại trong thị trường này đó là mức lợi nhuận được quảng bá quá hấp dẫn. Những lời mời gọi về lợi nhuận kiếm được dù giá cả có lên hay xuống. Điều này đúng nhưng không hề dễ dàng như vậy. Các nhà đầu tư có thể phải gặp những rủi ro sau:
Những giao dịch sẽ không được thực hiện trên sàn hay cơ sở chứng khoán như trong nước mà sẽ thông qua những nhà môi giới.
Các loại giấy tờ, hợp đồng cũng không rõ ràng so với thị trường nội địa.
Đầu tư quốc tế có một sự biến động rất mạnh và liên tục, nhà đầu tư khó có thể kiểm soát được hết những thông tin xảy ra trên thế giới.
Những đối tác môi giới không hề đề cập đến những rủi ro cho người đầu tư như những công ty quy định. Họ chỉ chú tâm vào việc thu hút nhà đầu tư tham gia vào thị trường này.
Những sàn giao dịch lừa đảo cũng là một trong những rủi ro phải đối mặt khi lôi kéo NDT đổ tiền vào rồi bỏ trốn.
Vị vậy để đầu tư loại hình này bản thân chúng ta cần phải tìm hiểu thật kỹ trước khi quyết định tham gia. Thị trường chứng khoán phái sinh trong nước cũng không hề khác quá nhiều so với quốc tế. Việc tham gia các loại hình trong nước sẽ đảm bảo an toàn và tính minh bạch hơn.
4. Chứng khoán phái sinh quốc tế có ưu, nhược điểm gì?
4.1 Ưu điểm
Loại hình chứng khoán này có tính thanh khoản tốt kể cả trong nước lẫn quốc tế. Vì thế NDT có thể thực hiện giao dịch tại mốc thời gian T+0.
Lợi nhuận có thể thu về được ngay cả khi thi trường có sự giảm giá hay tăng giá nhờ vào việc mở vị thế bán.
Vốn đầu tư của hình thức này cũng khá linh hoạt theo khả năng của mỗi người.
Thị trường chứng khoán minh bạch nhất là đối với thị trường trong nước.
Tài sản cơ sở đa dạng và tốc độ giao dịch nhanh.
4.2 Nhược điểm
Đối với loại hình quốc tế thì tính rủi ro khá cao bởi chưa được quy định pháp lý rõ ràng trong luật pháp của nước ta. Một số sàn giao dịch hoạt động trên thị trường với mục đích lừa đảo khách hàng.
5. Tổng kết
Chứng khoán phái sinh quốc tế (CFD) đã không còn quá xa lạ đối với những người đầu tư chứng khoán hay forex. Đây là một thị trường tiềm năng để đầu tư bởi tính linh hoạt trong cách thức vận hành và hoạt động. Tại Việt Nam thì hình thức đầu tư này cũng rất đáng tham khảo vì tính minh bạch rất cao. Nhà đầu tư khi tham gia cần phải cân nhắc về thông tin của sàn giao dịch và những yếu tố về thị trường cũng như có kế hoạch đầu tư một cách phù hợp nhất.
