Đã nghe nhiều đến cổ phiếu, chứng khoán, thị trường tiền tệ hay vốn hóa nhưng mọi người có thực sự hiểu nó là thành phần của gì không? Đó chính là thị trường tài chính. Một thị trường không thể nào thiếu để phát triển kinh tế. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ đề cập rõ hơn về thị trường này, tính chất cũng như vai trò của nó.
1. Khái niệm về thị trường tài chính
Thị trường tài chính là khái niệm dùng để chỉ một nơi diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi các loại tài sản, các quyền sử dụng, quyền sở hữu, các công cụ tài chính như cổ phiếu, chứng khoán hay trái phiếu, v.v. hay các công cụ có tính thanh toán khác.
Trong thị trường ấy, tất cả các bên, tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp hay thậm chí là chính phủ cũng đều có quyền được tham gia. Họ tham gia với mục đích kiếm lợi nhuận và tìm cách để hạn chế tối đa các rủi ro có thể gặp phải.
Có nhiều mục đích và nguyên nhân để hình thành nên thị trường này. Nó được thể hiện một cách rõ nét và chân thực nhất thông qua bản chất của thị trường finance. Một thị trường với bản chất chính là nơi luân chuyển các nguồn vốn, giao lưu từ nơi này đến nơi khác. Từ những người có vốn nhàn rỗi đến những người đang cần vốn.
Nhờ vậy mà thị trường này luôn có tính thanh khoản rất cao và là một thị trường không thể thiếu của một quốc gia. Thị trường này hoạt động càng sôi nổi, càng tích cực thì phản ánh nền kinh tế của quốc gia đó càng mạnh khỏe và phát triển càng tốt, tiềm năng lớn trong tương lai. Rất đáng để các nhà nhà đầu tư tham gia.
2. Tính chất của thị trường tài chính
-Trong thị trường này, nó đóng vai trò như một nơi cung cấp các nguồn vốn cần thiết để thúc đẩy và phát triển nền kinh tế. Nhà nước không thể tùy ý in tiền và bơm vào thị trường mà không có mục đích. Việc này có thể gây ra tình trạng lạm phát, lâu dần là làm sụp đổ cả một nền kinh tế.
Chính bởi vậy, chỉ có cách đáp ứng nhu cầu về vốn của các doanh nghiệp mới có thể thúc đẩy nền kinh tế phát triển tốt hơn. Từ đây, bắt đầu hình thành thị trường sử dụng vốn đầu tư, làm nền tảng để mở rộng các hoạt động, quy mô sản xuất kinh doanh.
-Nếu muốn đầu tư, sinh lời thì cần một nguồn vốn lớn hay rất lớn. Tuy nhiên, những người này lại bị hạn chế về vốn. Trong khi đó, những người có vốn nhàn rỗi lại muốn tìm cách gia tăng thu nhập từ số tiền đó. Nếu như không có thị trường này, cả hai bên sẽ không có cơ hội để gặp gỡ và kết nối với nhau. Khi thị trường ra đời, nó đáp ứng được cả nhu cầu của cả hai bên. Một bên cần vốn để sinh lời và một bên cho vay vốn để kiếm lời.
-Thị trường này ra đời như một sân chơi để kết nối các bên có nhu cầu khác nhau nhưng mong muốn phát triển và tìm kiếm lợi ích lại với nhau. Các khoản vốn được luân chuyển và sử dụng trong các khoản thời gian khác nhau: ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn. Sự đa dạng này giúp cho các chủ đầu tư, chủ thể sử dụng vốn có thời gian để sử dụng nó, lựa chọn các hình thức cho phù hợp. Thông qua quá trình mua bán, trao đổi các công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, chứng khoán nợ, v.v.
-Trong thị trường này, tài sản để đem ra trao đổi, mua bán hay chuyển nhượng là rất đa dạng. Nó có thể các các công cụ đã được công nhận về quyền sở hữu, xác nhận quyền đóng góp của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, gọi chung là chủ thể sở hữu vốn.
Với trái phiếu, tín phiếu hay các hợp đồng vay mượn, hợp đồng trao đổi, v.v. hợp đồng phái sinh cũng được tham gia vào thị trường này nhưng được gọi là các công cụ ghi nợ.
3. Vai trò của thị trường tài chính
Thị trường tài chính có ba chức năng chính cần phải đảm nhận. Mỗi chức năng sẽ hướng đến các nội dung và chủ thể khác nhau. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là mang đến một sân chơi lành mạnh để thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước.
-Tạo nguồn vốn cho nền kinh tế: Như đã nói ở trên thì nhà nước không thể tự ý in thêm tiền để đưa vào nền kinh tế. Chính bởi vậy, thị trường này sẽ đảm nhận vai trò thu hút các nguồn vốn đầu tư từ bên ngoài vào quốc nội, thu hút từ các chủ thể khác nhau để tạo sự luân chuyển. Khuyến khích mọi người đầu tư và tiết kiệm nhiều hơn.
-Khi thị trường tiền tệ hoạt động ổn định và phát triển mạnh mẽ, nó cũng thúc đẩy và kéo theo các hoạt đồng từ các ngành khác như logistic, tiêu dùng. Từ đó, tạo điều kiện để việc sử dụng vốn, tài chính một cách hiệu quả hơn.
-Thay vì trông đợi vào các chính sách, thúc đẩy và hỗ trợ nguồn vốn từ Nhà nước. Việc thị trường tài chính ra đời, sẽ giúp các chủ thể có thể chủ động được nguồn vốn của mình. Nguồn vốn sử dụng một cách linh hoạt và hiệu quả hơn, từ đó, tạo điều kiện để quá trình tự do hóa về tài chính được đẩy nhanh hơn. Xa hơn là tiến đến việc hội nhập với các nước trên thị trường quốc tế.
4. Để hình thành nên thị trường tài chính cần những gì?
Khi muốn hình thành nên một thị trường nào đó, luôn cần các điều kiện cần và đủ. Và thị trường này cũng vậy. Sẽ cần các điều kiện để tạo nên được một thị trường hoàn chỉnh. Đặc biệt là thị trường vốn, yếu tố vốn đã rất nhạy cảm cho các chủ thể.
-Không một thị trường nào có thể hoạt động, phát triển, thậm chí là có thể hình thành nếu không có sự phát triển của nền kinh tế hàng hóa. Dù muốn dù không thì các loại hàng hóa trong thị trường đó phải tồn tại, đa dạng và ổn định. Với thị trường này, hàng hóa là cổ phiếu, trái phiếu và tiền tệ. Tiền tệ phải ổn định thì mới hình thành được thị trường này. Và nó cũng chỉ phát triển nếu đất nước không gặp các biến cố lớn về kinh tế, hoạt động tiền tệ ổn định.
-Các công cụ tài chính tham gia vào thị trường này phải thực sự đa dạng. Bởi nó phục vụ cho nhiều đối tượng khác nhau. Mỗi chủ thể sử dụng lại có những mục đích và yêu cầu riêng. Công cụ càng đa dạng, càng thu hút được nhiều đối tượng tham gia.
-Sự ra đời và phát triển của các tổ chức tài chính trung gian là điều kiện tiếp theo. Các tổ chức này có một vai trò cực kỳ quan trọng. Họ sẽ là nơi kết nối, tạo sân chơi và tạo được lòng tin cho các bên. Từ đó, thúc đẩy các giao dịch diễn ra một cách nhanh chóng và an toàn hơn.
-Hệ thống cơ sở về pháp lý cần phải được hình thành và hoàn thiện. Trong một thị trường nhạy cảm như vậy, có các rủi ro từ cả hai bên là điều không thể tránh khỏi. Nếu như không có chế tài xử phạt, áp dụng các khung pháp lý sẽ không thể nào kiểm soát và tạo ra một sân chơi ổn định, lành mạnh được.
-Cần có các đội ngũ chuyên gia, nhà kinh doanh giàu kinh nghiệm cùng tham gia. Họ sẽ nghiên cứu, tìm hiểu để thị trường được hoàn thiện hơn. Cùng phân tích để tìm ra các giải pháp, chiến lược phát triển, thúc đẩy thị trường đi lên.
Tổng kết
Giáo trình thị trường tài chính cũng như các thông tin về thị trường này luôn rất đa dạng với lượng thông tin rất lớn. Có rất nhiều vấn đề cần phải tìm hiểu về thị trường này. Trong bài viết này, mặc dù không thể đề cập được toàn bộ. Nhưng chúng tôi hi vọng, các nhà đầu tư cũng đã có thêm các kiến thức bổ ích cho mình.
