Giao dịch chứng khoán ở những sàn giao dịch điện tử yêu cầu nhà đầu tư phải hiểu rõ quá trình thực hiện. Trong đó các lệnh giao dịch, thời gian, quy định… là những vấn đề quan trọng. Lệnh Mok, lệnh Mak là các nội dung mà những người tham gia chứng khoán mới cần phải nắm. Từ đó giúp quá trình giao dịch, đặt lệnh được hiệu quả hơn, không xảy ra những tình huống nhầm lẫn đáng tiếc khi mua bán.
1. Lệnh Mok là gì?
Match or Kill là tên gọi của lệnh Mok, với ý nghĩa các lệnh trên thị trường toàn bộ đã được khớp hoặc bị hủy. Trong phiên giao dịch, lệnh bán và lệnh mua phải được khớp với nhau về giá và khối lượng. Nếu giá, khối lượng không khớp, chúng sẽ bị hủy trước khi mang lên bảng giá.
Trong trường hợp các lệnh giao dịch không khớp với nhau về lệnh, khối lượng đặt đồng nghĩa với chúng sẽ bị hủy trên hệ thống và bảng giá sẽ không hiển thị.
Cụ thể: Nếu một bảng hiển thị giá chứng khoán với các mức giá đặt lệnh lần lượt là G1, G2, G3 tương ứng với 3 khối lượng giao dịch là KL1, KL2, KL3. Khi xét đến những lệnh bán trên thị trường cũng giống như thế. Nhưng trong trường hợp nếu trên thị trường chỉ có 1 lệnh bán tương ứng với KL1, điều này đồng nghĩa với lệnh Mok sẽ được thực hiện.
Tóm lại, trên thị trường xảy ra tình huống các lệnh không được khớp hết tất cả, lệnh Mok sẽ thực hiện hành động hủy lệnh của mình trên hệ thống. Vì thế, với mức giá Mok đặt ra, mọi thông tin trên bảng giá chứng khoán sẽ không có sự khác biệt gì quan trọng từ thời điểm trước sau khi thực hiện đặt lệnh.
2. Thông tin cơ bản về lệnh Mak
Với tên gọi là Match anh Kill, lệnh Mak mang ý nghĩa thị trường đã được khớp lệnh hoặc các lệnh đã bị hủy. Đây là lệnh sẽ tạo ra một phần dư hoặc cũng có thể được thực hiện hết. Nếu tồn tại phần giao dịch dư, lệnh đó sẽ được hệ thống hủy đi ngay khi khớp lệnh.
Ví dụ: Một phiên giao dịch với lệnh Mak với lượng CP mua ở mức 4000 xuất hiện trên bảng giá. Thế nhưng khi khớp lệnh thì số lượng mua chỉ ở mức 3000. Đồng nghĩa với còn đến 1000 cổ phiếu bị dư lại. Số cổ phiếu bị dư mua này sẽ được hệ thống hủy đi dựa theo lệnh Mak.
3. Lệnh Mok, Mak có ý nghĩa gì trong đầu tư chứng khoán?
Trước khi đi sâu hơn vào lệnh Mok, Mak những nhà đầu tư đặc biệt là người mới cần hiểu rõ về bản chất của những loại lệnh này. Lệnh Mok và Mak là 2 trong số những lệnh của thị trường. Trong tiếng anh, Market price order(MP) là lệnh mua bán trên các sàn chứng khoán, khi đạt mức giá tốt nhất chúng sẽ được thực thi.
Nó có nghĩa rằng:
Về phía người mua đây là một lệnh giúp họ mua được cổ phiếu nào đó với một mức giá thấp nhất có thể trên thị trường
Về phía người bán đây chính là lệnh giúp họ có thể bán cổ phiếu ở mức giá tối đa khi tiến hành nhập lệnh vào hệ thống giao dịch.
4. Lệnh Mok và Mak trong CKPS và CKCS
Có rất nhiều người thắc mắc, đặc biệt là những người mới tham gia, họ băn khoăn rằng hai lệnh này đối với cổ phiếu thị trường CK phái sinh có khác với cổ phiếu thị trường CK cơ sở hay không?
Chúng đều tương tự nhau, những lệnh được sử dụng trong thị trường CK cơ sở cũng sẽ giống như với những lệnh được thực hiện trên thị trường CK phái sinh, kể cả những dạng hợp đồng tương lai.
4.1 Các phương thức giao dịch
Có hai loại khớp lệnh trong giao dịch đó là:
Khớp lệnh liên tục và định kỳ.
Khớp lệnh theo thỏa thuận.
4.2 Các quy định trong sửa và hủy lệnh
Quá trình sửa và hủy lệnh được diễn ra khi cách lệnh chưa được thực thi hay chỉ vừa được thực thi một phần.
Tại những phiên giao dịch với lệnh được khớp định kỳ, người đầu tư không được hủy hay sửa lệnh.
Các giao dịch thỏa thuận khi đã được đưa lên hệ thống sẽ không có quyền hủy hay sửa lại.
4.3 Những lệnh giao dịch chứng khoán
LO: Lệnh giới hạn
Lệnh Mok, Mak, MTL: Lệnh chung của thị trường.
Lệnh ATC
Lệnh ATO
5. Làm thế nào để đặt lệnh Mok, Mak?
Để sử dụng các lệnh Mok, Mak một cách phù hợp, người đầu tư cần tìm hiểu thật kỹ về cách hoạt động. Điều này giúp quá trình đầu tư tuân thủ đúng nguyên tắc của những sàn chứng khoán và không nảy sinh vấn đề nhầm lẫn.
Quy định về khớp lệnh định kỳ khi giao dịch:
Lệnh Mok, Mak là hai loại lệnh thuộc nhóm những lệnh được khớp định kỳ khi thị trường hoạt động. Vì vậy bản thân nhà đầu tư cần phải hiểu và tuân thủ những quy định như sau:
Lệnh ATO trên thị trường sẽ được ưu tiên thực thi trước.
Ưu tiên về mức giá đặt, tại thời điểm các giao dịch diễn ra định kỳ được thực thi, những giao dịch có khối lượng lớn thỏa mãn, có mức giá gần nhất hoặc trùng sẽ được hệ thống ưu tiên cho thực thi trướng. Sau đó mới xét đến mới sự ưu tiên về thời gian.
Ưu tiên về thời gian cũng khá đơn giản, những lệnh giao dịch được đưa lên hệ thống trước sẽ có quyền ưu tiên được thực thi trước.
6. Đặt lệnh Mok, Mak như thế nào cho hiệu quả?
6.1 Lệnh Mok, Mak khi đặt trong giao dịch
Người đầu tư có quyền đặt một lúc cả hai lệnh bán và mua đối với một loại chứng khoán trong trường hợp thị trường khớp lệnh liên tục.
Người tham gia thị trường không được phép đặt cả hai lệnh mua bán cùng lúc đối với một loại CK khi thị trường diễn ra các khớp lệnh định kỳ.
6.2 Hủy và sửa đổi các lệnh trong giao dịch
Các thứ tự ưu tiên sẽ được giữ nguyên khi người đặt lệnh thay đổi khối lượng hoặc giá trị của chúng không thay đổi nhưng có thay đổi về khối lượng.
Thứ tự ưu tiên trong trường hợp này sẽ được tính đối với những trường hợp có điều chỉnh về giá hoặc thay đổi khối lượng cao hơn.
7. Đặt lệnh giao dịch trên sàn Hose
Hai sàn giao dịch HNX và Hose sẽ có phần khác nhau, cụ thể lệnh thị trường ở sàn Hose được thực thi chỉ ở trong thời gian phiên diễn ra liên tục. Nó có nghĩa là hai mệnh đề cập đó là lệnh Mok và Mak được thực thi chỉ trong khoản thời gian diễn ra giao dịch liên tục.
Lệnh Mok, Mak chỉnh sửa như thế nào?
Lệnh Mok, Mak chỉ được phép chỉnh sửa khi thị trường diễn ra khớp lệnh liên tục. Ngược lại đối với quá trình khớp lệnh định kỳ, sàn không cho phép chỉnh sửa các lệnh giao dịch.
Nhà đầu tư chỉ được quyền hủy bỏ lệnh chưa khớp hoặc không khớp khi giao dịch.
Trong cùng một thời gian giao dịch, không được phép đặt cả lệnh bán và lệnh mua đối với một loại chứng khoán.
Đối với những tổ chức hay cá nhân có trong tay từ 5% số lượng vốn của một doanh nghiệp bất kỳ đang niêm yết trên thị trường, khi diễn ra các giao dịch mua bán từ 1% số cổ phiếu của doanh nghiệp ấy cần phải thực hiện báo cho các đơn vị quản lý CK liên quan biết, quá trình này sẽ phải diễn ra trước 7 ngày khi thực hiện giao dịch.
Đây là những thông tin có liên quan đến lệnh Mok và Mak trong thị trường chứng khoán. Các nhà đầu tư cần tìm hiểu rõ về lệnh Mok và Mak để quá trình giao dịch được diễn ra thuận lợi. Ngoài lệnh Mok và Mak cũng còn một số những lệnh khác, cũng như các quy định về đặt lệnh có liên quan. Tìm hiểu rõ quy định và cách đặt lệnh giúp quá trình mua bán không phát sinh vấn đề đáng tiếc.
