Ở một doanh nghiệp, để có thể vận hành trơn tru và liên tục có được khoản vốn nhằm tái đầu tư và mua sắm trang thiết bị thì cần phải kêu gọi một khoản vốn nhất định từ những nhà đầu tư, sau khi nhà đầu tư góp vốn cho doanh nghiệp họ sẽ nhận lại cổ phiếu hoặc trái phiếu và có khá nhiều loại cổ phiếu khác nhau. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về common stock là gì, đặc điểm, phân biệt với cổ phiếu ưu đãi và rủi ro của nó.
1. Common stock là gì?
Common stock được dịch ra là cổ phiếu thường hay cổ phiếu phổ thông, được phát hành với phần lớn cổ đông ở doanh nghiệp. Người sở hữu cổ phiếu thường sẽ nhận một vài quyền lợi mà đối tượng sở hữu cổ phiếu ưu đãi không cung cấp và ngược lại.
Thay vì phải nhận những khoản chi trả bình thường thì đối tượng nắm giữ common stock có thể nhận lại giá trị của cổ phiếu khi doanh nghiệp phát hành kinh doanh phát triển.
Cổ phiếu thường là khái niệm mà đa phần mọi người sẽ nghĩ đến khi nhắc về cổ phiếu, lý do là vì nó chiếm đại đa số cổ phiếu ở một doanh nghiệp. Với một doanh nghiệp tư nhân thì toàn bộ những cổ phần này sẽ được nắm giữ bởi nhân viên công ty. Nhưng khi nó được niêm yết công khai, ai cũng có khả năng giao dịch common stock và nắm giữ cổ phần nhỏ của doanh nghiệp.
Cổ phiếu thường sẽ cung cấp cho đối tượng nắm giữ quyền đưa ý kiến. Một cổ phiếu sẽ có giá trị với 1 phiếu bầu, tức là những ai nắm giữ nhiều cổ phiếu hơn sẽ có tiếng nói và vị thế lớn hơn về các vấn đề trong sự vận hành doanh nghiệp như là bầu thành viên ban quản trị, trong khi nhiều nhà đầu tư lớn sở hữu cổ phiếu ưu đãi lại không thể đưa ra ý kiến.
Common stock sẽ hình thành nên cổ tức, tuy nhiên khác với hình thức cổ phiếu ưu đãi, cổ phiếu thường không bảo đảm. Thay vào đó thì cổ phiếu thường có giá trị phụ thuộc vào tình hình hoạt động của công ty phát hành. Kho công ty có lời thì cổ phiếu sẽ mang giá trị lớn hơn và có thể dùng để tài đầu tư để sinh lời, phát triển.
Nhưng yếu tố này khiến cho cổ phiếu thường mang nhiều rủi ro hơn cổ phiếu ưu đãi, chính vì khi doanh số của công ty đi xuống thì nhà đầu tư mất tiền. Nhung tuy là không chắc chắn về lợi ích của đầu tư dựa theo phương thức của đối tượng sở hữu cổ phiếu ưu đãi, một nhà đầu tư bỏ tiến cho cổ phiếu thuonghwf nhận nhiều giá trị hơn ở giai đoạn phát triển.
Ở khía cạnh khác thì ở giai đoạn công ty gặp khó khăn, các đối tượng sở hữu cổ phiếu thường là bên bị thiệt thòi nặng nề nhất. Khi công ty phải thành lý tài sản, các đối tượng nắm giữ cổ phiếu phổ thông là bên cuối cùng được chi trả. Người được trả trước hết là chủ nợ cùng các người nắm giữ trái phiếu công ty, sau đó là cổ phiếu ưu đãi mới đến cổ phiếu thường.
2. Đặc điểm của common stock là gì?
Common stock mang một vài tính chất như sau:
Tính khả dụng: đây là phương thức được biết đến nhiều nhất mà nhiều người có được nhằm nắm giữ một phần công ty.
Quyền biểu quyết: các cổ phiếu này sẽ thường đi chung với quyền biểu quyết hỗ trợ cho nhà đầu tư có vị thế và tiếng nói ở một vài vấn đề quan trọng như biểu quyết thành viên ban quản trị, có mặt ở các sự kiện lớn của công ty như mua lại, nhượng quyền hay phân tách cổ phiếu.
Cổ tức: doanh nghiệp không phải lúc nào cũng chia cổ tức. Nhưng khi những doanh nghiệp thực hiện điều này, tạo điều kiện cho cổ đông nhận được chúng sau khi đã thanh toán cho các cổ đông ưu đãi.
3. Sự khác biệt giữa cổ phiếu ưu đãi và common stock là gì?
Common stock và cổ phiếu ưu đãi đều đem lại với nhà đầu tư nhiều cơ hội nắm giữ một phần doanh nghiệp. Tuy nhiên cổ phiếu ưu đãi sẽ có một số đặc quyền mà cổ phiếu thường không có là:
Giảm cổ tức: khi một doanh nghiệp chi trả cổ tức, những cổ đông ưu đãi sẽ được thanh toán trước, sau đó mới đến các cổ đông nắm giữ common stock nhận phần sót lại. Khi doanh nghiệp ngưng chia cổ tức, cổ tức chia cho cổ đông ưu đãi được tích lũy dần. Khi công ty bắt đầu chi trả cổ tức lại thì cổ đông ưu đãi được thanh toán trước sau đó mới đến cổ đông thường.
Mức cổ tức: cổ tức thanh toán với cổ đông ưu đãi là không đổi, khá giống với cách thanh toán của trái phiếu, tỏng khi mức cổ tức thanh toán cho cổ đông common stock linh hoạt hơn, sẽ phụ thuộc vào quyết định của người nắm giữ công ty.
Giảm thiểu rủi ro: khi doanh nghiệp phát hành vỡ nợ, những cổ đông ưu đãi sẽ được ưu tiên thanh toán phần tài sản còn lại của doanh nghiệp với cổ đông thường khi doanh nghiệp có thể thanh toán sau khi đã chi trả nợ.
4. Lý do một công ty phát hành common stock là gì?
Cả doanh nghiệp tư nhân lẫn đại chúng hay sở hữu common stock. Nhưng ở những doanh nghiệp tư nhân, cổ phiếu thường ở những doanh nghiệp này sẽ được nắm giữ bởi các nhà sáng lập công ty, nhà đầu tư và một vài nhân viên công ty, khi những doanh nghiệp tư nhân bước ra đại chúng, họ sẽ từ một đợt cho ra thị trường cổ phiếu lần đầu (IPO), trong số này họ bán cổ phiếu nhằm quy đổi tiền mặt và sau đó công khai số lượng nhằm mua bán, trao đổi.
Với những doanh nghiệp phát hành thêm lượng common stock hay còn có thể coi là đưa ra nhiều cổ phiếu thường hơn hay tiến hành quy trình IPO có thể là một cách thức kêu gọi vốn và thay thế cho việc đi mượn nợ.
Những doanh nghiệp có thể dùng khoản tiền thông qua việc bán đi cổ phiếu thường nhằm tập trung vào việc phát triển, thanh toán nợ hay mua một công ty khác. Việc phát hành thêm cổ phiếu thường được coi là một phương pháp vay nợ hấp dẫn hơn, thay vì phải trả các khoản lãi suất thì công ty có thể thanh toán cổ tức với những cổ đông thường thay vì họ nắm giữ tiền mặt, lợi thế là qua việc bán đi cổ phiếu, một doanh nghiệp sẽ bán đi một phần quyền nắm giữ hay có thể là quyền đưa ra quyết định của họ. Và việc bán ra cổ phiếu sẽ làm loãng đi quyền nắm giữ số cổ phiếu còn lại của công ty. Lúc này tài sản công ty sẽ được phân ra làm nhiều phần nhỏ hơn và ai giữ nhiều nhất sẽ có quyền và vị trí lớn hơn.
5. Rủi ro của common stock là gì?
Đối tượng nắm giữ cổ phiếu thường sẽ không có gì là chắc chắn, tuy nhiên họ đồng ý nhận rủi ro để có được cơ hội lớn về những khoản đầu tư khác. Nhưng trách nhiệm của các cổ đông được quy định ở ngưỡng giá đã thanh toán với cổ phiếu thường.
Cổ phiếu thường có khả năng dễ bốc hơi và hay được coi là một phương pháp đầu tư mang nhiều rủi ro. Ở tình huống doanh nghiệp bị thanh lý thì người nắm giữ common stock sẽ đứng cuối danh sách được thanh toán sau chủ nợ và cổ đông ưu đãi.
Lời kết
Và đó là những thông tin về hình thức common stock mà bạn cần quan tâm. Đây là một trong số khá đa dạng những hình thức cổ phiếu trong một doanh nghiệp cổ phần và nó cũng là hình thức chứng khoán được giao dịch phổ biến nhất ngày nay bởi nhiều nhà đầu tư.
