Trên thị trường đầu tư tài chính nói riêng và ở cuộc sống hằng ngày nói chung thì có một hội chứng tâm lý rất thường hay bắt gặp mà đặc biệt ở thị trường đầu tư được nhiều người nhắc đến đó là hội chứng Fomo. Hội chứng tâm lý này dễ thấy ở xã hội mà mạng internet ngày càng phát triển. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về Fomo là gì, trong đầu tư là gì, nguyên nhân cũng như cách khắc phục của nó.
1. Fomo là gì?
Fomo là cách viết tắt của cụm từ Fear Of Missing Out, tức là cảm giác bị bỏ rơi, bỏ lỡ cơ hội. Một người khi có hội chứng Fomo hay lo lắng việc người khác luôn giỏi hay có đủ đầy hơn mình. Cảm giác này ảnh hưởng đến tâm lý và dẫn đến nhiều quyết định cảm tính.
Có thể nói ai cũng có thể gặp hội chứng Fomo theo một cách nào đó. Một ví dụ điển hình về Fomo đó là các bạn hay lướt mạng xã hội để có thể nắm bắt liên tục các thông tin về cuộc sống, giải trí,… để không bỏ sót bất kỳ tin tức nào hay sự kiện nóng hổi nào với người khác.
Ngoài ra, hội chứng Fomo còn được phản ánh qua một cách khác là khi bạn thấy bạn bè của mình đăng tải hình ảnh check in sau khi họ đi đến một địa điểm nào đó thì có thể bạn sẽ có hội chứng này qua việc bạn cũng muốn đi đến địa điểm này và có được những tấm hình đó ngay. Trong khi nếu như không có những tấm hình hay bài chia sẻ trải nghiệm đi đến địa điểm đó thì bạn cũng chẳng hề muốn đi đến đó và cũng không biết nơi đó là đâu.
Dựa trên một dữ liệu ghi nhận có khoảng 56% những người dùng mạng xã hội đều gặp hội chứng Fomo. Đi cùng sự phát triển từ các nền tảng mạng xã hội thì hội chứng này ngày một trở nên rộng rãi và dễ thấy hơn.
2. FOMO trong đầu tư chứng khoán
Chính vì sự cạnh tranh từ những nhà đầu tư ở đây, lĩnh vực đầu tư chứng khoán luôn làm cho nhiều người đặc biệt là người mới cảm thấy mình yếu thế hơn mọi người xung quanh. Càng so sánh mình với những nhà đầu tư khác thì họ càng lo lắng việc mình không đi theo xu hướng và bắt chậm xu hướng nào đó và đó là hội chứng fomo ở đầu tư.
Qua đây, họ bắt tay vào đầu tư một cách không kiểm soát đi theo số đông, dĩ nhiên kết quả họ có được và sự thua lỗ. Điều này không quá khó để hiểu do nếu bị cảm xúc ảnh hưởng tất cả hành động, họ sẽ không thể tập trung để phản ứng trước sự biến động bất ngờ mà thị trường đem lại.
Ví dụ như cổ phiếu của một công ty có mã là XYZ hiện đang được nhiều nhà đầu tư quan tâm để ý đến. Mọi người đang đặt ra vấn đề khi họ không đầu tư thì họ có thể bỏ qua một khoản tiền rất lớn. Một vài nhà đầu tư ngay lập tức tiến hành mua vào tuy là giá của nó đang chạm đến đỉnh điểm. Tuy nhiên, cổ phiếu này sau đó nhanh chóng tụt giá liên tục, khi đó người mua mất dần, phe bán tăng chóng mặt, lúc này những người mang fomo bắt đầu hoảng loạn bán ra và bị thua lỗ nặng nề.
3. Nguyên nhân khiến các nhà đầu tư dễ bị chi phối bởi hội chứng FOMO
3.1 Tâm lý sợ bỏ qua cơ hội
Đây là một trong số những lý do lớn nhất gây ra hội chứng fomo ở lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Mối lo ngại về lợi nhuận sẽ làm nhiều nhà đầu tư không kiểm soát về sự lựa chọn và hành vi của họ, nó sẽ sai lệch với kế hoạch và định hướng ban đầu của họ.
Tuy là mã cổ phiếu họ sở hữu đang lên giá cao, tuy nhiên nhà đầu tư quyết định không mua thêm vào do lo ngại bỏ qua đợt giá tăng lên sau đó. Ngay cả lúc mà lãi ở ngưỡng kỳ vọng ban đầu, họ không giữ ý định bán nó ra. Kết cục là họ không thể xoay sở kịp thời khi giá cổ phiếu biến động bất ngờ và mất toàn bộ nhanh chóng.
3.2 Thiếu hiểu biết về thị trường chứng khoán và bị cuốn theo số đông
Đa phần những nhà đầu tư mới tham gia ở lĩnh vực chứng khoán đều không có được nhiều kinh nghiệm và kỹ năng. Những gì họ có thể làm có học thêm kinh nghiệm từ nhà đầu tư lâu năm, tập giao dịch nhiều để làm quen dần với lĩnh vực này.
Tuy nhiên cần lưu ý, cần phải nắm rõ về những gì mình đang làm thì mới thành công. Fomo luôn ở đó, vì vậy chỉ có những kiến thức và kinh nghiệm về đầu tư thì bạn mới có thể tránh được khả năng mắc hội chứng này.
3.3 Đặt kỳ vọng quá cao vào thị trường
Đặt niềm tin vào thị trường quá mức là khía cạnh có tác động cũng khá lớn ở việc tạo ra hội chứng fomo. Với những cổ phiếu đang tăng giá, nhà đầu tư sẽ nghĩa là nó còn có thể lên giá ở dài hạn, mua vào thì khả năng cao sinh lời chứ không lỗ, không mua vào thì khá phí.
Tất nhiên là lĩnh vực chứng khoán không bao giờ là dễ bị thao túng cả. Do đó mà suy nghĩ chủ quan như vậy không thể đem đến một kết cục như ý mình, mà điều này làm cho nhà đầu tư trở thành mồi nhử bị thị trường xâu xé.
3.4 Quá tự tin hoặc tự ti
Khi tự tin quá đang hình thành nên sự chủ quan và do đó nhà đầu tư sẽ không bắt được những sự thay đổi quan trọng của thị trường. Nhiều người khi muốn thể hiện bản thân, nói rằng mình không thua kém ai tuy nhiên cuối cùng lại gặp thua lỗ khi mà hội chứng fomo đến.
Ở khía cạnh khác, nhà đầu tư cũng không tự ti quá đáng. Khi tự ti về chính mình sẽ tạo điều kiện cho fomo kiểm soát bản thân, nếu không có đủ bản lĩnh và một niềm tin để đầu tư và đi theo chiến lược đề ra.
3.5 Mong muốn chiến thắng
Nhà đầu tư có thể có được kết quả mà mình mong muốn, tuy nhiên điều này sẽ không mang lại ý nghĩa khi họ luôn mong muốn chiến thắng và sau đó khi họ gặp thua lỗ, họ suy sụp về tinh thần và đầu tư điên cuồng để tìm lại số tiền đã mất.
4. Cách vượt qua “cạm bẫy” hội chứng FOMO trong đầu tư
4.1 Tích lũy vốn hiểu biết về thị trường chứng khoán
Ngay với những nhà đầu tư nhiều kinh nghiệm cũng khó để hiểu được tổng thể thị trường. Tuy nhiên phân tích kỹ thuật và liên tục cập nhật thông tin sẽ có thể hỗ trợ họ nhìn ra được xu thế của giá. Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng phải tìm hiểu về những báo cáo tài chính của doanh nghiệp mình đang đầu tư, có sự so sánh với những công ty ở cùng lĩnh vực về việc họ có lợi thế và bất lợi cạnh tranh thế nào.
4.2 Tỉnh táo và kiên định
Cần cập nhật thông tin là yếu tố kiên quyết với những người khi có nhu cầu bước vào thị trường. Nhưng bạn phải tìm ra những nguồn tin chính thống hay có được sự xác thực thì nhận định, phán đoán của bạn mới có căn cứ. Cần giữ bản thân bình tĩnh trước những thông tin dùng để dắt mũi dư luận, tỉnh táo loại bỏ chúng để không mắc fomo.
Lời kết
Và đó là những thông tin về hội chứng fomo trong lĩnh vực đầu tư tài chính mà bạn cần quan tâm. Có thể thấy nhà đầu tư rất dễ rơi vào trạng thái tâm lý này do sự biến động của thị trường lần hành vi của các nhà đầu tư khác. Do đó bạn phải tỉnh táo và suy nghĩ kỹ để không mắc phải hội chứng này.
