Công nghệ blockchain từ lâu đã lăm le để có thể chiếm lĩnh cách mạng hóa công nghệ toàn cầu về xử lý thông tin hay kinh doanh. Từ đầu được hình thành với mục tiêu hỗ trợ Bitcoin, blockchain đã thể hiện được độ linh hoạt và sự bảo mật của mình, từ đây mà nhiều doanh nghiệp lẫn chính phủ bắt đầu áp dụng công nghệ này. Do đó mà lĩnh vực lập trình blockchain trở thành một ngành nghề khá hot. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về blockchain là gì và học lập trình blockchain cần có gì?
1. Blockchain là gì?
Về bản chất thì blockchain là sổ cái kỹ thuật số nhằm phân chia quản lý thông tin ở đa dạng các hình thức. Một blockchain có thể ghi nhận dữ liệu về cryptocurrency khi mua bán, NFT quyền nắm giữ hay Defi smart contract…. đây là điểm nóng về công nghệ toàn cầu ngày nay.
Tuy là một cơ sở thông tin bất kỳ bình thường cũng được cất giữ ở hình thức thông tin này nhưng blockchain là độc nhất ở yếu tố là nó phi tập trung hoàn toàn. Thay vì được giữ ổn định ở một địa điểm từ nhà quản trị tập trung, có nhiều bản copy tương tự nhau ở cơ sở thông tin blockchain được cất giữ toàn bộ ở máy tính nền tảng online. Những máy tính lẻ này còn được xem là nút.
2. Blockchain developer là gì và học lập trình blockchain là làm gì?
Người học lập trình blockchain là người sẽ nắm chủ chốt mảng hình thành và cải tạo những ứng dụng có dính đến blockchain, nổi trội ở thời điểm này là dApps, smart contract hay hợp đồng thông minh, thiết kế kiến trúc cùng các giao thức blockchain. Họ còn giải quyết được mô hình thiết kế 3D, lên nội dung mảng 3D khá tương tự như phát triển game online.
Để có thể hình dung chi tiết hơn thì blockchain là hệ thống ghi nhận các thông tin cụ thể của những giao dịch ở cùng khối tiến hành ở mạng blockchain làm cho việc biến đổi hay xâm nhập là điều cực kỳ khó khăn. về bản chất thì blockchain là bản ghi nhận công khai kỹ thuật số về những giao dịch được copy và phân bổ ở toàn bộ hệ thống nền tảng máy tính hoàn chính ở blockchain. Những nhà quản lý blockchain kích hoạt những giao dịch kỹ thuật số đảm bảo an toàn qua việc hình thành những hệ thống cùng ứng dụng nhằm ghi nhận và cất giữ thông tin và bảo đảm không bị xâm nhập từ bên ngoài.
3. Học lập trình blockchain có mấy loại?
Có hai hình thức của blockchain developers:
Nhà phát triển phần mềm blockchain (blockchain software developers)
Nhà phát triển blockchain cốt lõi (core blockchain developer)
Cả hai đều có vai trò quan trọng trong phát triển blockchain tuy nhiên lại mang nhiệm vụ riêng.
Blockchain software developers
Những nhà phát triển phần mềm blockchain hình thành nên những ứng dựng dựa vào cơ cấu và giao thức blockchain. Những ứng dụng của họ vận hành dựa vào blockchain. Bạn có thể đem họ so sánh cùng những nhà phát triển trang web, các đối tượng dùng sản phẩm từ nhà thiết kế web nhằm hình thành những ứng dụng của web.
Những nhà phát triển phần mềm blockchain tạp dApps hay những ứng dụng phi tập trung. Họ có nhiệm vụ hình thành front-end và back-end của dApps và họ cũng quản lý những stack vận hành dApps.
Core Blockchain developers
Những nhà phát triển này chú trọng sự cải tiến kiến trục ở hệ thống blockchain. Họ tạo ra giao thức đồng thuận (consensus protocol) và đưa ra đa phần những sự lựa chọn quan trọng có ảnh hưởng blockchain. Họ quản lý mạng và hình thành kiến trúc blockchain. Những nhà phát triển cốt lõi này cũng có nhiệm vụ trong tính bảo mật của blockchain.
4. Học lập trình blockchain cần sở hữu những kỹ năng gì?
Khá tương tự với mọi ngành nghề liên quan đến phát triển phần mềm, để có thể học lập trình blockchain chuyên nghiệp thì bạn phải có được cả kỹ năng mềm lẫn kỹ năng cứng, một trong số đó phải kể đến bao gồm:
Cấu trúc dữ liệu và thuật toán
Bất cứ thời điểm nào một smart contract được vận hành ở Blockchain, nó cần phải được tiến hành bởi mỗi máy tính hay nút ở blockchain. Bên cạnh đó, do những hoạt động này được tiến hành ở môi trường phi tập trung, bạn sẽ cần phải thanh toán một khoản phí không quá cao ở từng giao dịch được tiến hành. Vì vậy, những chương trình blockchain thường tốn nhiều chi phí về cả giấy tờ lẫn giá trị trong thực tế. Do đó cần phải chắc chắn rằng smart contract có sự tối ưu hóa nhằm giảm thiểu tính phức tạp trong tính toán ở mức thấp nhất.
Điều này chỉ có thể có được khi nắm kỹ về cơ cấu thông tin cùng những thuật toán có dính líu đến lập trình cũng như blockchain.
Cryptography
Cryptography là một trong số các yếu tố cực kỳ chủ chốt ở sự hình thành của Blockchain, công nghệ này dựa vào cryptography bất cân xứng ( asymmetric cryptography) nhằm ký và xác thực những giao dịch. Những khối còn được băm ra thông qua thuật toán băm nhằm hình thành hàm băm độc nhất, chắc chắn rằng những bản ghi thông tin hay giao dịch đang cất giữ không thể làm giả được.
Cryptography còn có một vị trí khá quan trọng ở lĩnh vực bảo đảm an toàn những ứng dụng phi tập trung trước nhiều rủi ro. Vì vậy người học lập trình blockchain cần nắm vững kiến thức trong mảng này.
Kiến trúc blockchain
Cơ cấu blockchain là cơ sở cực kỳ quan trọng mà những người lập trình blockchain cần phải hiểu rõ. Nó có nhiệm vụ quan trọng ở mảng nắm vững các quy tắc nền tảng và sự vận hành của blockchain diễn ra thế nào. Nó gồm có những chủ đề bao gồm những cơ chế đồng thuận riêng biệt với nhau như PoS ( Proof of Stake), DPoS (Delegated Proof of Stake), PoW (Proof of Work) cùng những quy tắc chia quyền, mô hình UTXO (Unspent Transaction Output), ví (wallet) & SPV (Simplified Payment Verification), transactions, và khá nhiều những kiến thức nền tảng khác.
Smart Contracts
Hợp đồng thông minh hay smart contract là khái niệm đã nhắc đến ở ETH blockchain. Để nói một cách dễ hiểu thì smart contract là một tập lệnh hay là một chương trình vận hành ở blockchain, vận hành như một bên thứ 3 giữa các bên tham gia ở cùng một phiên giao dịch, hỗ trợ họ chia sẻ với nhau một vài dịch vụ. Những hợp đồng thông minh còn được dùng nhằm tiến hành logic kinh doanh ở blockchain.
Ngày nay, toàn bộ những phương thức blockchain đều nỗ lực tiến hành những smart contract hay ít nhất là một phiên bản trong hợp đồng thông minh.
Ngôn ngữ lập trình
Đa phần những nhà lập trình blockchain đều khởi động thông qua việc học thêm ngôn ngữ lập trình, tiếp theo dùng chúng nhằm chuyên để cải tiến blockchain. Một vài blockchain như ETH yêu cầu hiểu biết về ngôn ngữ nào đó. Những ngôn ngữ mà bạn phải học hỏi và tiếp thu như khối C#, Java, C++, Solidity, Simplicity, Python,… Sự cải tiến cao hơn ở blockchain có thể sẽ cần nhiều hơn là 1 ngôn ngữ lập trình.
Kinh doanh và tài chính
Những ứng dụng ở trong thực tiễn của blockchain có kết nối chặt chẽ với tài chính và kế toán. Do blockchain được dùng phổ biến ở mảng tài chính công nghệ, do đó bên cạnh những kỹ năng về công nghệ bạn phải nắm kỹ thông tin về tình hình tài chính thế giới.
Bên cạnh các kỹ năng trê, một vài những kỹ năng mềm khác như cách thức giao tiếp, làm việc nhóm, trình bày vẫn cần thiết với một nhà lập trình blockchain chuyên nghiệp.
Lời kết
Và đó là những thông tin cơ bản về blockchain và học lập trình blockchain cần có những gì mà nhà đầu tư cần quan tâm. Có thể thấy được tiềm năng phát triển của lĩnh vực này là rất rộng mở và có nhiều cơ hội trong tương lai khi mà công nghệ blockchain thật sự cách mạng hóa cách xử lý thông tin và kinh doanh online toàn cầu.